Առյուծը

Առյուծը գազանների արքան է: Այդ «տիտղոսին» ոչ ոք չի կասկածում, և ոչ մեկը չի վիճարկում: Իսկ ինչո՞ւ հատկապես առյուծին է շնորհվել այդ տիտղոսը: Նա գիշատիչներից ամենաուժե՞ղն է: Հազիվ թե: Ուժով, կարելի է ասել, զիջում է վագրին: Ամենաճարպի՞կն է: Նույնպես՝ ոչ. Նա զիջում է ընձառյուծին: Գիշատիչներից ամենախոշո՞րն է: Դարձյալ ոչ. սպիտակ արջը 700-800 կիլոգրամ է կշռում, նույնիսկ վագրը, որ 300 կիլոգրամ է, ավելի խոշոր ու ծանր է: Հասուն արու առյուծի առավելագույն քաշը 230 կիլոգրամից ավել չէ: Եվ, համենայն դեպս, առյուծն է գազանների արքան: Եվ նա այդ տիտղոսը կրելու իրավունքն ունի: Ըստ երևույթին, առյուծին գազանների արքա են կոչել ոչ թե ուժի, այլ՝ կեցվածքի համար, վեհ ու հպարտ կեցվածքի և նույնքան վեհ ու հպարտ բնավորության համար: Առյուծը բաց տարածությունների բնակիչ է, չի թաքնվում դարանում ու սպասում որսի: Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել: Եվ ամեն մի կենդանի էակ դողում է այդ «արքայական մռնչոցից»: Բայց առյուծը նաև մեծահոգի է, երբեք չի ոչնչացնում կենդանիներին, եթե կուշտ է:

1․ Ինչո՞ւ է առյուծը համարվում գազանների արքա:

Նա համարվում է գազանների արքան, իր կեցվածքի համար։

2․ Դո՛ւրս գրիր առյուծին բնութագրող բառեր:

Վեհ, հպարտ, մեծահոգի։

3․ Գրի՛ր հոմանիշները՝ արքա, խոշոր, վեհ, կասկածել:

Արքա — թագավոր

խոշոր — մեծ

վեհ — բարձր

կասկածել — սիրտը կասկած մտնել

4․ Գրի՛ր հականիշները՝ ոչ, ծանր, խոշոր, մեծահոգի, ոչնչացնել, կուշտ:

Ոչ — այո

ծանր — թեթև

խոշոր — չնչին

մեծահոգի — փոքրագին

ոչնչացնել — առաջացնել

կուշտ — քաղցած

5. Ճարպկությամբ ո՞ւմ է զիջում առյուծը:

Առյուծը ճարպկությամբ զիջում է ընձառյուծին։

6․ Տեքստից դո՛ւրս գրիր 5 բայ /գործողություն ցույց տվող բառ/։

Կասկածել, ասել, զիջել, դողալ, ոչնչանալ։

7․ Տեքստում գրված թվականները գրի՛ր տառերով։

700 — յոթ հարյուր

800 — ութ հարյուր

300- երեք հարյուր

230- երկու հարյուր երեսուն

8․ Նախադասության ընդգծված բառերին «ինչպիսի՞» հարցին պատասխանող լրացումներ ավելացրո՛ւ։

Նա որսի վրա բացահայտ է գնում՝ իր մռնչոցով բոլորին նախազգուշացնելով, որ գազանների արքան որսի է ելել:

Որս — դժվար

մռնչոց — անտանելի

արքա — հարուստ

9․ Լրացրո՛ւ բաց թողած տառերը․

Գաղտնիք, վայրէջք, պառկել, զարդարվել, արթնանալ

10․ Կազմի՛ր երեքական բառ հետևյալ ածանցներով՝

-վածք-

Թխմածք, նստվածք, կեցվածք

-ային-

Կաթնային, հեքիաթային, մարդկային

-ական-

թվական, սովորական,  բացասական

-ակ-

ականջ, բացասական,գետակ

-եղեն-

խմորեղեն, ամանեղեն

11․ Համացանցից գտի՛ր հետաքրքիր փաստեր առյուծի մասին, 3-4 նախադասությամբ ներկայացրո՛ւ։

Առյուծները համարվում են մոլորակի ամենահայտնի կենդանիներից մեկը։ Այս  գիշատիչները ունեն իրենց տարածքները,որը նրանք պաշտպանում են և որի համար միշտ պատրաստ են պայքարի մեջ մտնել։

 

Երրորդ ուսումնական շրջանի ամփոփում մայրենի փետրվարից — մայիս

Բարև ձեզ, ես այսօր կպատմեմ երրորդ ուսումնական շրջանի ընդացքում իրականացրած աշխատանքները։ Բոլոր ֆլեշմոբներին մասնակցել եմ։ Բոլոր աշխատանքները հավանել եմ։ Ամենաշատը հավանել եմ ընտանեկան ֆլեշմոբերը։

Առյուծը

Ինքնաստուգում

Ջաննի Ռոդարիի «Հեռուստացույցի պատմությունը»

Գնում եմ Մայր դպրոց

Պատրաստվում ենք ճամփորդության․ դեպի ծախկունք գյուղ

Իմ սիրելի կենդանին

Ստեփան Զորյանի «Չալանկը» և Խադիկոն ու Չալանկը

Հայոց լեզու (առ․217,225,228,229,230)

Մանուկ — խան

 

Վահագնի ծնունդը

Մանուկ — խան

Թեստային աշխատանք

«Հնարագետ ջուլհակը»  (երկրորդ մաս)

Հնարագետ ջուլհակը (առաջին մաս)

Ինքնաստուգում 13.04 2023

Ապրիլի 12

Խիղճ

Վաճառականի խիղճը

Մեր ճամփորդությունն

Ղազարոս Աղայան

«Ուսումնական գարուն» 2023

Ինքնաստուգում 22.03.2023

Գործնական Քերականություն

Գոյական, ածական, բայեր։

Հ. Թումանյանի «Արև և լուսին»  բալլադ

Հ. Թումանյանի «Արև և լուսին»  բալլադը

Մայրենի

Գործնական քերականություն

Եղիշե Չարենցի «Հայրենիքում»

 «Անբախտ վաճառականները»

Գարնանային ծիածան

Մայրենի

Արծիվն ու կաղնին

Դասարանում (134,137,138)

Գործնական քերականություն

Թումանյանական ֆլեշմոբ

Հսկան

«Հսկան» բալլադի բառարան

Դասարանական աշխատանք

Քերականություն

 

Վահան Տերյան

«Կարծես թե դարձել եմ ես տուն…»

Բառարանընթերցման ֆլեշմոբ

Տեղեկություն Մխիթար Սեբաստացու մասին

Իմ ինքնակենսագրությունը

Իմ երգը

Հ.Թումանյանի  Ինքնակենսագրությունը

Դասարանական աշխատանք

 

Ինքնաստուգում

5-րդ դասարան

1.Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ գոյականները և ածականները՝ խիզախ, բարի, գարուն, արև, երկար, ծաղիկ, վազել, ժամացույց, ջրել, գնալ, հրաշալի, երեխա, լողալ,վազվզել, մաքուր, նավաստի:

Գոյականներ — գարուն, արև, ծաղիկ, ժամացույց, երեխա, նավաստի։

Ածականներ — խիզախ, բարի, երկար, հրաշալի, մաքուր։

2. Տրված բառերից կազմի՛ր գոյականներ՝ իշխել, ճեղքել, գործել, շքեղ, ուսուցանել, դեղին, բժշկել, հյուսել:

Իշխել — խշխան

ճեղքել — ճեղք

գործել — գործ

շքեղ — շքեղություն

ուսուցանել- ուսուցիչ

դեղին — դեղնություն

բժշկել — բժիշկ

հյուսել — հյուս

3.Տրված գոյականները հոգնակի դարձրո՛ւ՝ գլուխ, թվական, երկիր, սենյակ, հարևան, ծառ, տեր, ժապավեն, մարդ, կին։

Գլուխ — գլուխներ

թվական — թվականներ

երկիր — երկիրններ

սենյակ — սենյակններ

հարևան — հարևաններ

ծառ — ծառեր

տեր — տերեր

ժապավեն — ժապավեններ

մարդ — մարդիկ

կին — կանայք

4. Առանձին խմբերով ներկայացրո՛ւ հատուկ և հասարակ գոյականները՝ ուսուցիչ, Գևորգ, քաղաքացի, ընկեր, կատու, Երևան, Աննա, Սևան, գետ, Հարությունյան:

Հատուկ գոյականներ — Գևորգ, Երևան, Աննա, Սևան, Հարությունյան

Հասարակ գոյականներ — ուսուցիչ, քաղաքացի, ընկեր, կատու, գետ։

5.Տրված բառերը բաժանի՛ր բաղադրիչների. յուրաքանչյուր բառի դիմաց գրիր տեսակը ըստ կազմության՝ բարեկամ, գրավոր, ծով, լուսամուտ, անպետք, հողոտ, գնորդ, ամառ :

Բարեկամ = բարե(բարի) + ե + կամ(կամեցող) = (բարդ բառ)

գրավոր = գր(գրի) + ա + վոր(ածանց) = ածանցավոր բառ

ծով = պարզ բառ

լուսամուտ = լուս(լույս) + ա + մուտ = բարդ բառ

անպետք= ան + պետք = ածանցավոր բառ

հողոտ= հող + ոտ = ածանցավոր բառ

գնորդ= գն(գնել)+որդ(ածանց) = ածանցավոր բառ

ամառ = պարզ բառ

6. Տրված բառերը դարձրո՛ւ նախածանցավոր կամ վերջածանցավոր ՝ կաթ, խորհուրդ, գետ, հեռու, քար, ամպ:

Կաթ — կաթնային

խորհուրդ — խորհրդավոր

գետ — գետակ

հեռու — հեռավորություն

քար — քարքարոտ

ամպ — ամպոտ

7. Հարցում արտահայտող բառերի փոխարեն համապատասխան բառեր կամ բառակապակցություններ գրելով՝ նախադասություններ ստացիր։ Ո՞ւմ ո՞վ ինչպիսի՞ն Է։ Ի՞նչը ինչպե՞ս ի՞նչ Էր լինում։ Ինչի՞ ի՞նչը ինչո՞վ ի՞նչ Է եղել։ Ո՞վ ի՞նչ արեց ինչո՞ւ։

Իմ մայրիկը գեղեցիկ է։

Կատուն արագ վազում էր։

Հեռախոսի ապակին ճաքել է։

Ես դաս էի անում, որ լավ գնհատական ստանամ։

 

 

Ջաննի Ռոդարիի «Հեռուստացույցի պատմությունը»

1․Սեղծագործությունն անավարտ է։ Այս պատմության համար երեք տարբեր ավարտ մտածի՛ր։ Տեղադրի՛ր բլոգումդ։

1․Ավարտ

Սինյոր Վերուչին անջատում է հեռուստացույցը և բոլորը անհետանում են։

2.Ավարտ

Սինյոր Վերուչին վեր է թռնում և տեսնում, որ սա երազ էր։

3.Ավարտ

Սինյոր Վերուչին սուտ է հորինում և ասում․ գիտեք, որ իմ տունը երկու րոպեից կվառվի։ Բոլորը վախենում են և փախչում։

 

Գնում եմ Մայր դպրոց

  • Իմ Հյուսիսը. Հյուսիսային դպրոցն ու ես

Ես շատ սիրեցի Հյուսիսային դպրոցը, այստեղ ես շատ ուսուցիչների սիրեցի։

  • Հյուսիսային դպրոցի յոթ հրաշալիքները

Հյուսիսային դպրոցի յոթ հրաշալիքները, օրինակ՝ լող, հեծանվավարություն, ճամփորդություն, ճամբար, որտեղ շատ զվարճալի է, ընտրություն, մեր բարի  ուսուցիչները և հավատարիմ ընկերները։

  • Մայր դպրոցն ու ես

Ես մայր դպրոցում գնացել եմ մանրամարզության և ընտրության համար։

  • Ի՞նչ սպասելիքներ ունեմ Միջին դպրոցից

Ես հուսով եմ, որ Միջին դպրոցում նույնպես լավ կլինի։

  • Որքանո՞վ եմ ճանաչում Մայր դպրոցը

Ես Մայր դպրոցը այդքան լավ չեմ ճանաչում։

  • Իմ ամենասիրելի վայրը Մայր դպրոցում

Մայր դպրոցը նույնպես մաքուր է, և ամեն մի վայր իրենով է հիասքանչ։

 

Պատրաստվում ենք ճամփորդության․ դեպի ծախկունք գյուղ

Ծաղկունք, գյուղ Հայաստանի Գեղարքունիքի մարզում, Հրազդան գետի աջափնյակում, մարզկենտրոնից 40 կմ հյուսիս-արևմուտք, Սևան քաղաքից 7 կմ հյուսիս-արևմուտք։ Բնակավայրը գտնվում է ծովի մակերևույթից 1850 մետր բարձրության վրա, փռված Փամբակի լեռների բազուկը կազմող Սուրբ Հովհաննես, Աբազանց դոշ, Խաչիդոշ սարերի և Թափիդոշ բլրի ստորոտին։

Ծաղկունք.jpg

Իմ սիրելի կենդանին

Իմ սիրելի կենդանին շունն է։ Նրանք շատ հավատարիմ ընկեր են մարդու համար։ Շունը վայրի կենդանիներից առաջինն է, որին մարդն ընտելացրել է դեռևս քարի դարում՝ շուրջ 12 հզ. տարի առաջ։ Ընտելացման և բուծման ընթացքում ստեղծվել է շների ավելի քան 400 ցեղ, որոնք միմյանցից տարբերվում են մարմնի չափերով ու կառուցվածքով, մազածածկով, գույնով ու վարքագծով։ Շների նախնիներն առաջացել են գայլերի ցեղից, որի բոլոր տեսակներն էլ կարող էին խաչասերվել՝ սկիզբ տալով շներին։ Սակայն շների անմիջական նախնին համարվում է հենց գորշ գայլը, որը գենետիկ ինֆորմացիայով ավելի մոտ է շանը։

Ստեփան Զորյանի «Չալանկը» և Խադիկոն ու Չալանկը

  • Կարդա՛ Ստեփան Զորյանի «Չալանկը»  պատմվածքը:
  • Դո՛ւրս գրիր անծանոթ բառերը և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Փեղկ — պտուղների պատիճի բաժանվող մասերից յուրաքանչյուրը

քյոխվա —  տանուտեր, գյուղապետ

կլանչել — հաչել

ճրագ — նավթով կամ ձեթով լցրած անոթ, որի մեջ դրված պատրույգը վառում են, լամպ, կանթեղ

  • Պատմվածքը կարդալուց հետո ի՞նչ իմացար շների մասին:

Ես իմացա, որ երբ շները տարօրինակ են իրենց պահում, դա նշանակում է, որ նրանք վտանգ են զգում։

  • Ֆիլմը նայի՛ր, ապա ֆիլմի գլխավոր հերոսին՝ Խադիկոյին, համեմատի՛ր  Չալանկի հետ:

Խադիկոն շատ բարի, հավատարիմ էր, իսկ Չալանկը նույնպես լավն էր։

  • Գտի՛ր նմանություններ և տարբերություններ այս երկու կերպարների միջև: Ո՞ր կերպարը ավելի շատ հավանեցիր:

Խադիկոն նարնջագույն էր, իսկ Չալանկը սև։ Ես հավանեցի Խադիկոին։

  • Ո՞րն է քո սիրելի կենդանին:  Ինչո՞ւ: Տանը ունե՞ս կենդանի կամ թռչուն: Պատմի՛ր նրա մասին:

Ես սիրում եմ շներին, նրանք շատ հավատարիմ են։

  • Այս ամենը ներկայացրո՛ւ բլոգումդ:

Հայոց լեզու (առ․217,225,228,229,230)

Առ․217

Սիրտ — սիրտային

վախ — վախկոտ

քար- քարից

մայր — մայրամուտ

արև — արևային

փայտ — փայտից

լեռ — լեռնագագաթ

փողոց — փողոցային

օղ — օղակ

ծաղիկ — ծաղիկոտ

եղբայր — հորեղբայր

ծով — ծովային

Ամերիկա — Ամերիկական

Ֆրանսիա — Ֆրանսիացի

Առ.225

Ամենավատ — ամենից վատ, վատագույն

գեղեցկագույն- ամենից գեղեցիկ,  ամենագեղեցիկ

բարձրագույն — ամենից բարձր, ամենաբարձր

ամենաազնիվ — ամենից ազնիվ, ազնվագույն

ամենից հզոր — ամենահզոր, հզորագույն

ամենից ահեղ-  ամենաահեղ, ահեղագույն

համեստագույն — ամենից համեստ, համեստագույն

ամենահին — ամենից հին, հինագույն

ամենից ծանր — ամենածանր, ծանրագույն

ամենալուրջ — ամենից լուրջ, լուրջագույն

ամենից խոշոր — ամենախոշոր, խոշորագույն։

Առ.228

Երեք տասնյակ — երեսուն

չորս տասնյակ — քառասուն

հինգ տասնյակ — հիսուն

վեց տասնյակ — վաթսուն

յոթ տասնյակ — յոթանասուն

ութ տասնյակ — ութսուն

ինը տասնյակ — իննսուն

Առ․229

Ա շարքի թվերը գրվում են միասին, իսկ  Բ շարքի թվերը առանձին։

Առ․330

65 — վաթսունհինգ

48 — քառասունութ

107 — հարյուր յոթ

93 — իննսուներեք

6087 — վեց հազար ութսունյոթ

4321- չորս հազար երեք հարյուր քսանմեկ

786 — յոթ հարյուր ութսունվեց

 

Մանուկ — խան

1․Ղ․ Աղայանի «Մանուկ-խան» պատմվածքից դո՛ւրս գրիր հատուկ գոյականները։

Մանուկ-խան, Սողոմոն, Դանիել։

  • Պատմվածքում ո՞ր ծեսն է նկարագրված։ Պատմի՛ր, հետաքրքիր տեղեկություններ դո՛ւրս գրիր այդ ծեսի մասին։

Բուն բարեկենդանի կիրակի երեկոն էր։ Ամեն տանը մեծ խնդություն և ուրախություն կար։ Տխուր էր միայն քաղաքի մեջ մի նշանավոր կին՝ իր աղախնու և երեխանց հետ։ Դրանք ոչինչ չունեին ուտելու։

Տիկնոջ մարդը երևելի հարուստ վաճառական էր։ Երկար ժամանակ էր, ինչ որ հեռացել էր քաղաքից և կնոջ համար ապրուստ չէր ուղարկել։ Կինն սկսել էր տան կայքը քիչ-քիչ ծախել և նրանով կառավարվել էր մի կերպ, վերջն սկսել էր ձեռագործություն անել, բայց դրանով այնքան վարձատրություն չէր ստանում, որ բավական լինի իր ապրուստին։ Այդ օրվա ձեռագործին ընդամենը երկու շահի[2] էին տվել, մի շահու յուղ ու հաց էր առնուլ տվել, խաշու[3] շինել, մի շահու էլ՝ խունկ ու մոմ։

Այս տխրալի րոպեին մեկ էլ հանկարծ դուռը թխկթխկացրին։ Կնոջ ամուսինն էր նա, որ նոր էր եկել օտարությունից։

— Ո՞վ ես,— հարցնում են ներսից, բայց մարդը խորամանկությամբ իր անունը չի տալիս, իր կնոջ հավատարմությունը փորձելու համար։

— Ես եմ,— ասում է,— ի՞նչ եք հարցնում, մի՞թե չեք ճանաչում։— Եվ այս ասում է ձայնը փոխած։

Հարցնողը աղախինն էր, իսկ կինը բաց էր արել պատուհանը, որ եթե օտար մարդ լինի ներս եկողը, իսկույն ինքն իրան վայր գլորե տան երրորդ հարկից։ Այնքան տարի խեղճություն էր քաշել, բայց ոչ ոքի հայտնած չէր իր չքավորությունը, արատավորած չէր իր մաքուր անունը, լավ էր համարել մեռնել, քան թե որևէ անպատվություն բերել իր անվանը։ Մարդը երբ համոզվեց, որ օտարի առջև իր դուռը փակ է եղել, նոր հայտնեց իր անունը իր սեփական ձայնով, թե՝ ես Ավագն եմ, և դուռն իսկույն բացվեց իր առջև։

  • Գրի՛ր տրված բառերի հոմանիշները՝ իմաստուն, համրանալ, խնդություն, անշուք, չքավոր, աղախին, խուրջին, պարգև։

Իմաստուն — խելացի

համրանալ — լռել

խնդություն — ուրախություն

անշուք — պարզ

չքավոր — աղքատ

աղախին — կին

խուրջին — խուրճ

պարգև — ձեռագիր

  • Գրի՛ր տրված բառերի հականիշները՝  իմաստուն, անպատիվ, տխուր, խավար, ծանրություն։

Իմաստուն — անխելք

անպատիվ — պատվավոր

տխուր — զվարթ

խավար — լուսավոր

ծանրություն — թեթևություն