Month: Հոկտեմբերի 2022

1.  Համո Սահյանի «Անտառում»  բանաստեղծությունը  անգի՛ր սովորիր (կեսը կամ ամբողջությամբ):
2. Բացատրի՛ր տրված փոխաբերությունները /ոչ ուղիղ իմաստով գործածված արտահայտությունները/:

ա)Անտառում ամպի ծվեններ կային:

Անտառում ապեր էին երևում։

բ)Շշուկներ կային անտառում այնքա՜ն:

Անտառում բնության կենդանիների (և այլն ) ձայներ։

գ)Օրոր էր ասում աշունն անտառին:

Աշանն պիտի գնար այսինքն քներ, և պիտի ձմեռն արթնանար, բայց աշունն չեր քնում։

դ) Եղյամն էր սունկի գլուխն արծաթում:

 

3. Բանաստեղծության ո՞ր պատկերն է քեզ շատ դուր գալիս: Պատասխանդ հիմնավորի՛ր:      Ինձ բոլոր մասերներ դուր է գալիս, որովհետև ամեն մի տունը ունի մի մեծ իմաստ ։ Այս բանաստեղծությունը դառավ իմ ամենասիրելի բանաստեղծուցյունը։
4. Նկարագրի՛ր բանաստեղծի ներկայացրած անտառը: Բանաստեղծությունն արձակի փոխադրի՛ր: Այդ անտառը շատ խաղաղ էր սիրուն ուներ խնամած բնություն։
5. Նկարի՛ր քեզ դուր եկած բանաստեղծական տունը կամ տները, ձայնագրի՛ր, տեղադրի՛ր բլոգումդ:
6. 
7. Գրի՛ր կապույտ, մշուշ, կածան, եղյամ, հողմ, որսկան  բառերի հոմանիշները:                      Կապույտ — կապտագույն, լուրթ                                                                                                  մշուշ —  շամանդաղ, մռայլ,                                                                                                       կածան —   նրրբուղի, նրբակածան,                                                                                               եղյամ —  թոշ, շոլ, ձնգեռ                                                                                                                  հողմ-  ռեհ, կաթեգիս                                                                                                            որսկան — որսակ, որսական

1. Կարդա՛ Համո Սահյանի «Անտառում»  բանաստեղծությունը:

ԱՆՏԱՌՈՒՄ

Անտառում ամպի ծվեններ կային,
Կապույտ մշուշներ կային անտառում.
Օրոր էր ասում աշունն անտառին.
Բայց դեռ անտառի քունը չէր տանում։

Շշուկներ կային անտառում այնքա՜ն
Եվ խոնավ-խոնավ բուրմունքներ կային….
Իրար փաթաթված ստվեր ու կածան,
Ու հետքե՜ր, հետքե՜ր, հետքե՜ր մարդկային։

Եղյամն էր սնկի գլուխն արծաթում,
Մրսում էր կարծես վայրի նշենին,
Հանգստանում էր հողմը բացատում՝
Ականջն ամպրոպի ազդանշանին։

Եղնիկի հորթը, մամուռը դնչին,
Թռչում էր իր մոր բառաչի վրա,
Եվ որսկանը թաց խոտերի միջին
Կորած հետքերն էր որոնում նրա։

Փայտահատը հին երգն էր կրկնում
Եվ տաք սղոցն իր յուղում էր կրկին,
Թեղին անտարբեր ականջ էր դնում
Տապալված կաղնու խուլ հառաչանքին։

Անտառապահի տնակի առաջ
Խարույկն իր խաղաղ ծուխն էր ծածանում,
Եվ խարույկի մոտ եղևնին կանաչ
Սոճու հետ սիրով զրույց էր անում…

Անտառում խորին խորհուրդներ կային
Եվ արձագանքներ կային անտառում,
Օրոր էր ասում աշունն անտառին,
Սակայն անտառի քունը չէր տանում։­

2. Անծանոթ բառերը դո՛ւրս գրիր և բառարանի օգնությամբ բացատրի՛ր:

Ծվեն — ծլանգ

եղյամ  — ճերմակ մազեր

խարույկ — վառվող կամ վառելու համար պատրաստվող փայտերի՝ զանազան տեսակի վառելիքի կույտ

Կոմիտասի հուշարձան, գտնվում է Երևանի կենտրոնում՝ Կոմիտասի անվան կոնսերվատորիայի առջևի պուրակում, տեղադրվել է 1988 թվականին։ Ընդգրկված է Երևանի Կենտրոն վարչական շրջանի պատմության և մշակույթի անշարժ հուշարձանների ցանկում։ Հուշարձանը կառուցված է բրոնզից ու գրանիտից, բարձրությունը 3 մետր է։

Առ/56

56.Բառերը գույգ- զույգ խմբավորի´ր  ըստ օրինակի: Եթե մոտ, նման իմաստ ունեցող բառերը հոմանիշներ են, ինչպե՞ս կկոչվեն հակառակ իմաստ ունեցողները:

Օրինակ`

բարձր — ցածր,

տալ — վերցնել:

Միշտ — երբեք

անարատ — արատավոր

ոչնչացնել — ստեղծել

բացահայտ- գաղտնի

թույլ — ամուր

վերջին — առաջին

համաձայնել — հրաժարվել

հանգստանալ — աշխատել

գտնել — կորցնել

աջ — ձախ

արթուն — քնած

աշխատել — վատնել

ընդունել — մերժել

 

Միշտ, անարատ, ոչնչացնել, արատավոր, բացահայտ, թույլ, վերջին, համաձայնել, հանգստանալ, գտնել, երբեք, հավաքել, աջ, արթուն, քնած, հրաժարվել, առաջին, գաղտնի, ամուր, աշխատել, ընդունել, կորցնել, ստեղծել, վատնել, մերժել, ձախ:

57.Տրված բառերի հականիշները գրի´ր:

Սիրուն, լավ, մեծ, ներքև, ուշադիր, բարեկամ, աղքատ, կուշտ, դիտավորյալ, հիշել, վառել, դրական, հրաժեշտ տալ, հյուսել, թույլատրել, ընկնել, գումարել, թափթփել, պապանձվել, գիշեր, ելք, ավարտել, օգնել, արագացնել:

Սիրուն — տգեղ

լավ  — վատ

մեծ- փոքր

ներքև- վերև

ուշադիր — անուշադիր

բարեկամ-թշնամի

աղքատ-հարուստ

կուշտ- փափուկ

դիտավորյալ  -պատակհական

հիշել — մոռանալ

վառել-հանցնել

դրական — բացասական

հրաժեշտ տալ — բարև տալ

հյուսել- քանդել

թույլատրել — մերժել

ընկնել — վեր կենալ

գումարել — հանել

գումարել — հանել

թափթփել — հավաքել

պապանձվել — խոսել

գիշեր- ցերեկ

ելք — մուտք

ավարտել — սկսել

օգնել -մերժեր

արագացնել — դանդաղացնել

58. Կետերը փոխարինի´ր ընդգծված բառերի հականիշներով:

Կենսաբանները պնդում են, որ գազանները միայն շարժվող առարկաներն են տեսնում. անշարժ կենդանին անհետանում է նրանց աչքից:

Մարդիկ դատարկ երկինք են տեսնում, իսկ ծիծեռնակի, ջրածիծառի և մի քանի ուրիշ թռչունների համար երկինքը շատ է  միջատներով:

Գիտնականները պարզել են, որ ստորջրյա աշխարհը ոչ թե լռության, այլ աղմուկի աշխարհ է:

59. Առածներն ընդգծված բառերի հականիշներով լրացրո´ւ:

Անպտուղ ծառը կկտրեն, անպղկատու ծառին քար կգցեն:

Բարին որ չլիներ, չար աշխարհը կքանդեր:

Դևին դժոխքը ցույց չտաս, դրախտի ճանապարհը չի իմանա:

Թացն էլ չոր հետ վառվում է:

Կաթի հետ մտածը հոգու հետ  դուրս կգա:

Հագուստի նորն է լավ, ընկերոջ հինը:

Մինչև չգա վերջինը, չի հիշվի առաջինը:

 

53.Կետերի փոխարեն գրի´ր  տրված հոմանիշներից մեկը (ամենահարմարը):

Մեկ էլ, թթի կարմիր շիրան պռոշներին, ներս ընկավ պուճուր տղան՝ շոգից կարմրած …  այտերով:
Հյուրը քթի տակ բարի ժպտում  էր երեխայի շատախոսության վրա:
Առաջ բերեցին նրա ազնվատոհմ նժույգը:
Լքված նավը կամաց-կամաց խորտակվում  էր:
Նրա բոլոր հույսերը սուզվում էին:

54.Տրված բառերն ըստ հոմանիշության բաժանի´ր հինգ խմբի:

Մնացուկ, ոստ, մնացորդ, շյուղ, թափոն, մառան, նկուղ, կասկած, թերմացք, նախատինք, տարակույս, պարսավանք, հանդիմանություն, տարակուսանք, շտեմարան, երկմտություն, թափթփուկ, շիվ, կշտամբանք, ճյուղ, ավելցուկ, անարգանք:

մնացուկ,մնացորդ,թափոն,թերմացք,ավելցուկ,թափթփուկ

ոստ,շյուղ,շիվ,ճյուղ

մառան,նկուղ,շտեմարան

կասկած,տարակույս,տարակուսանք,երկմտություն,

նախատինք,պրսավանք,հանդիմանություն,կշտամբանք,անարգանք

55.Սխալ կամ ոչ տեղին գործածված բառերը գտի´ր և ուղղի´ր՝ դրանց հոմանիշները գրելով:

Մի թարմ աշակերտ կա մեր դասարանում:

Հիվանդին լավ դիտիր , որ շուտ լավանա:

Տարվա ծայրին մի անակնկալ էլ կար:

Մատանու ակը գլորվեց մինչև անծանոթի կոշիկն ու հանգստացավ:

1. Read the text.

Planet Earth

Welcome to Planet Earth Museum, a museum where you can learn
some interesting facts about the world we live in.
‘There are many amazing places on Earth. Who knows, maybe you’ll
see them all one day! Where shall we go first, children?’
‘Forests!’
Forests are home to over half of the world’s animals and plants. Trees clean the air and produce
oxygen for us to breathe.
We destroy more than 36 football fields of forests every minute and throw away thousands of trees
in paper and card every day.
The oceans are home to millions of marine animals. They absorb the sun’s heat, transfer it to the
atmosphere and move it around the world.
A lot of the rubbish we produce on land pollutes the oceans. Turtles mistake plastic bags for jellyfish
and die when they eat them.
At opposite ends of the world, the Arctic and Antarctic are freezing cold lands. It is so cold that the
sea is covered in ice.
The fuel we use for energy makes the climate warmer. As it gets warmer, the ice melts and the sea
rises. The land disappears.
Rivers collect rain water and carry it to the oceans. Along the way, plants absorb and clean the
water so it is safe for us to drink.
This is a green world, where people respect nature and live a long and healthy life. Wouldn’t you like
to live here?

2. Write out the unfamiliar words

Facts — փաստեր

maybe — գուցե

forests — անտառներ

animals — կենդանիներ

oxygen — թթվածին

thousands — հազարավոր

marine — ծովային

absorb- ներծծող

oceans — օվկիանոսներ

atmosphere -մթնոլորտ

3. Let’s speak about our Planet and its problems. What can we do to help?

I would like everyone on our planet to be friends and have peace․

1.Գրի՛ր, թե տրված բառերում քանի՛ հնչյուն և քանի՛ տառ կա։

Սեղան — 5 տառ 5 հնչյուն, երազ — 4 տառ 5 հնչյուն, որս — 3 տառ 4 հնչյուն, արև — 3տառ 4հնչյուն,  հարևան — 7 տառ 6 հնչյուն, Երևան  —  7 հնչյուն 5տառ, ոսկոր — 5 տառ 6 հնչյուն, ոսկեզօծ — 8 տառ 7 հնչյուն:

 

Բնական թվերի գումարման հաշվեկանոնըbnakan

Առ/47

Ջարդել, փշրել, կոտրել, կտոր — կտոր անել, կոտրատել

Հավաքել, ամբարել, գումարել, կուտակել, ժողովել, պահել

Հասկանալ, պարզել, գլխին ընկնել,  կռահել

Ծածկել, քողարկել, թաքցնել, պատսպարել

 

Առ/48

Երկիր, պետություն, կայսրություն, տերություն, թագավորություն

Մազ, հյուսք, ծամ, վարս, հեր

Դեպք, եղելություն, պատահար, իրադարձրություն, միջադեպ

Արշալույս, ծեգ, այգաբաց,  լուսաբաց։